polski 
Wraz z końcem maja 2025 r. przestanie obowiązywać ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która od 2004 roku określała zasady, na jakich działają urzędy pracy w całym kraju. Ponad 20-letni dokument zastąpią przepisy ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Wprowadzają one wiele ważnych zmian zarówno dla bezrobotnych, pracodawców oraz cudzoziemców.
Najważniejsze zmiany z perspektywy osób bezrobotnych
Przede wszystkim zmienią się zasady dotyczące samej rejestracji w urzędzie pracy. O tym, który urząd będzie nas obsługiwał zadecyduje miejsce zamieszkania, a nie zameldowania, jak dotychczas. Z kolei z tej możliwości wykluczeni zostaną m.in. wspólnicy spółek jawnych, członkowie rad nadzorczych w spółkach czy członkowie zarządów. Kolejną nowością są zmiany w samym procesie rejestracji. O ile w dalszym ciągu będzie można jej dokonać elektronicznie, za pośrednictwem portalu praca.gov.pl lub osobiście w siedzibie urzędu pracy, to od 1 czerwca dodana zostanie także możliwość skorzystania z usługi umówienia wizyty w celu rejestracji. Dedykowany formularz został już udostępniony na stronie internetowej GUP. Należy w nim określić datę wizyty spośród dostępnych terminów i w wybranym dniu odwiedzić urząd pracy z kompletem dokumentów wymaganych do rejestracji. Jednak w przeciwieństwie do „starych” przepisów, status osoby bezrobotnej nie będzie przyznawany bezterminowo, a na okres 3 lat. Ponowne nabycie statusu będzie możliwe po upływie 90 dni od jego utraty. Warunkiem utrzymania statusu osoby bezrobotnej jest kontakt z GUP co najmniej raz na 90 dni (osobiście, telefonicznie lub online). Po zakończeniu rejestracji wydana zostanie decyzja o ewentualnym przyznaniu zasiłku dla bezrobotnych. Od 01.06.2025 r. będą obowiązywały dwie wysokości zasiłku dla bezrobotnych 100% i 120% dla osób legitymujących się co najmniej 20 letnim okresem zaliczanym do prawa do zasiłku.
Zmiany w przepisach kładą też większy nacisk na komunikację elektroniczną pomiędzy urzędem pracy, a osobą bezrobotną. Służy do tego dedykowana platforma praca.gov.pl, za pośrednictwem której klienci mogą kontaktować się z GUP, składać pisma lub wnioski.
Nowe przepisy nieznacznie zmieniły definicję osoby będącej w szczególnej sytuacji na rynku pracy, która ma pierwszeństwo w korzystaniu z oferowanych przez urząd pracy form wsparcia. Od 1 czerwca ten status przysługuje bezrobotnemu: posiadającemu Kartę Dużej Rodziny, do 30. lub powyżej 50. roku życia, bez kwalifikacji zawodowych, z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności, samotnie wychowującemu co najmniej jedno dziecko oraz który długotrwale nie może znaleźć zatrudnienia. Do tej listy dopisani zostali również poszukujący pracy, będący osobami do 30. roku życia.
W przypadku samych form wsparcia, nowa ustawa również wprowadza wiele nowości. W stażach m.in. zwiększona została wysokość wypłacanego co miesiąc stypendium (ze 120% wysokości zasiłku dla bezrobotnych do 160%) oraz dopuszczono różne formy jego organizacji (dodana została możliwość realizacji stażu w postaci zdalnej). Umowa stażowa zawierana będzie pomiędzy Gdańskim Urzędem Pracy, Organizatorem stażu oraz osobą bezrobotną. Z kolei w szkoleniach poszerzona została lista osób, które będą mogły z nich skorzystać. Od 1 czerwca w kursach finansowanych przez urząd pracy będą mogli brać udział zarówno bezrobotni, jak i wszystkie osoby ze statusem poszukującego pracy.
Jakie nowości czekają na pracodawców?
W przypadku przedsiębiorców najważniejsze zmiany obejmą zgłaszanie ofert zatrudnienia. Z jednej strony nowa ustawa zobowiązuje publiczne podmioty do obowiązkowego przekazywania urzędom pracy informacji o prowadzonych naborach. Z drugiej zaś publiczne służby zatrudnienia będą musiały dokładniej weryfikować firmy, które zgłaszają im swoje oferty. Pracodawcy będą sprawdzani pod kątem posiadania zaległości finansowych w Krajowej Administracji Skarbowej, Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych czy Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Konta na portalu praca.gov.pl staną się indywidualnymi kontami, za pomocą których pracodawcy będą mogli m.in. zgłaszać oferty zatrudnienia, ubiegać się o finansowe formy wsparcia. Więcej informacji, pod linkiem.
Nowe są również zasady organizacji niektórych form wsparcia dla pracodawców. W przypadku robót publicznych skrócony został czas ich trwania z 12 do 6 miesięcy, a także nieznacznie zwiększono listę podmiotów (o spółdzielnie socjalne i przedsiębiorstwa społeczne), które będą się mogły ubiegać o tego typu pomoc. Kolejna zmiana objęła dofinansowanie do wynagrodzeń osób 50+. Będzie ono mogło zostać przyznane na rzecz bezrobotnych od 50 do 60 roku życia oraz poszukujących pracy, którzy ukończyli 60 (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni).
W przypadku refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy zmienia się przede wszystkim okres przez jaki wypłacane jest tego typu wsparcie. Zostaje on skrócony z 2 lat do 12 lub 18 miesięcy w zależności od tego, na jak długo zawarta została umowa o udzielenie pomocy. Od 1 czerwca br. nieco inaczej realizowany będzie też bon na zasiedlenie oraz prace społecznie użyteczne. W pierwszym przypadku zniesione zostało ograniczenie wiekowe beneficjentów (do 30. roku życia), w drugim zaś podniesiona została stawka godzinowa za jedną przepracowaną godzinę do 30,50 zł brutto. Więcej zmian pojawiło się natomiast w pracach interwencyjnych. Tu ustalono nową wysokość refundacji (podniesiono ją do kwoty minimalnego wynagrodzenia).
Zatrudnianie cudzoziemców
Ważne zmiany czekają też na pracodawców zatrudniających cudzoziemców. Szczegółowy wykaz zmian i opis procedur obowiązujących od 1 czerwca opublikowany został osobnym komunikatem.
Dodatkowe informacje
Aktualne wnioski, regulaminy, dokumenty dla klientów i pracodawców będą sukcesywnie publikowane na stronie internetowej GUP. Zachęcamy do jej regularnego odwiedzania, by być na bieżąco z obowiązującymi zasadami.
/ŁI/
